Dziecięcy temperament

Każde dziecko jest wyjątkowe – przychodzi na świat z indywidualnym zestawem cech fizycznych i z własnym temperamentem. Temperament dziecka to indywidualny zbiór cech, wpływający na jego sposób doświadczania świata i reakcje na różne sytuacje czy bodźce z otoczenia. Reakcje dziecka, które nie zawsze są łatwe dla rodzica, nie są przejawem chęci zrobienia “na złość”, lecz naturalnie wynikają z jego temperamentu, który warto wziąć pod uwagę w procesie wychowania i opieki nad dzieckiem.

Jakie cechy składają się na temperament?

• poziom aktywności – aktywność przejawiana przez dziecko w normalnych warunkach;
• usposobienie, czyli nastawienie świata;rytm życia/regularność;
• sposób reakcji na nowe doświadczenia;elastyczność, czyli sposób w jaki dziecko przystosowuje się do zmian;
• wrażliwość – sposób reakcji na zmiany w otoczeniu czy bodźce zmysłowe;
• koncentracja uwagi, czyli poziom zdolności skupienia uwagi i łatwość z jaką można ją rozproszyć;
• siła reakcji – intensywność reakcji dziecka na różne bodźce i sytuacje;
• wytrwałość, czyli to jak długo dziecko potrafi wytrwać przy jednej czynności/jednym zadaniu.

Jak pomóc dziecku (i sobie) funkcjonować w zgodzie z jego temperamentem?

• podążaj za dzieckiem, bądź uważnym obserwatorem i wyciągaj wnioski;
• nie „uciszaj” dziecka na siłę;
• znajdź sposób na poradzenie sobie z zachowaniem dziecka w określonych sytuacjach;
• przygotuj się na nowe sytuacje;
• dopasuj sposób komunikacji;
• staraj się zrozumieć dziecko, jego problemy, obawy i różne reakcje;
• dostosuj wymagania do naturalnych predyspozycji i zdolności dziecka;
• pracuj nad ważnymi dla dziecka umiejętnościami, np. koncentracją uwagi czy panowaniem nad emocjami.

Poznanie temperamentu dziecka i zrozumienie jego reakcji to niezbędny element budowania pełnej szacunku i zrozumienia relacji z dzieckiem.

Temperament to nie wszystko

Temperament, mimo, iż niewątpliwie jest ważny, nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na zachowanie dziecka. Znaczenie ma również wychowanie. Rola rodziców i sposób wychowania decydują o tym, jakie będzie dziecko w dorosłym życiu i jak wykorzysta swój temperament. Nawet jeżeli indywidualny zestaw cech posiadanych przez dziecko nie ułatwi życia codziennego rodziców, a jego wychowanie będzie długą, krętą i wyboistą drogą, to pamiętaj – tak naprawdę wszystkie cechy temperamentu mogą stać się największymi atutami dziecka.