Układanie kilku, kilkunastu, kilkudziesięciu, kilkuset czy nawet tysięcy niewielkich kawałków by uzyskać obraz to nie tylko świetna rozrywka i sposób spędzania długich wieczorów. Wszelkie puzzle i układanki to również wspaniałe narzędzie edukacji i doskonałe ćwiczenia dla mózgu. Połączenie zabawy i edukacji to moim zdaniem najfajniejsze połączenie. I nawet jeżeli trochę mogłoby się wydawać, że wśród natłoku zabawek i innych rozrywek, układanie odeszło w zapomnienie, to nadal jestem zdania, że puzzle są świetne. Dlaczego? Przekonajcie się sami!
Znacznie więcej niż zabawa
Ta niewinna zabawa polegająca łączeniu ze sobą elementów w taki sposób by powstała z nich logiczna całość, np. obrazek, to nie tylko sposób na spędzenie czasu z dzieckiem, ale również szereg korzyści.
Co daje układnie puzzli?
- stymuluje rozwój mózgu
- ćwiczy koncentrację
- wspomaga naukę chwytania i precyzję ruchów
- trenuje pamięć i umiejętność logicznego myślenia
- rozwijają inteligencję przestrzenną
- poprawia zdolność kojarzenia i rozumowania
- ćwiczy koordynację oko-ręka
- pobudza kreatywność
- rozwija wyobraźnię
- uczy cierpliwości
- „pokazuje” moc sprawczą
- uczy wytrwałości w dążeniu do celu i dokańczania zadania
- pomaga w wyciszeniu się
Spora część z tych wymienionych wyżej rzeczy przydaje się również w nauce pisania i czytania. Układając puzzle dziecko szuka różnych rozwiązań, analizuje i uczy się osiągania celu, którym w tym przypadku jest dopasowanie do siebie elementów i ułożenie obrazka.
Śmiało można więc stwierdzić, że układanie puzzli to świetny sposób na przygotowanie do nauki i kształtowanie charakteru.
A co, jeżeli dziecko nawet nie chce słyszeć o układankach?
Trudne zadanie, jakim na początku mogą wydawać się dziecku układanki, może je na początku do nich zniechęcić. Warto zatem zacząć od prostych puzzli (dosłownie kilkuelementowych). Ciekawym rozwiązaniem może okazać się również pocięcie rysunku lub wydrukowanej grafiki z ulubioną postacią bajkową dziecka na duże, proste kawałki. Rodzic powinien służyć pomocą, zwłaszcza na początku przygody z układaniem puzzli (ale nie może go w tym wyręczać!). Warto również robić to wspólnie, zachęcając dziecko do tej zabawy. Co ważne, należy pamiętać o chwaleniu dziecka za małe sukcesy.
Oczywiście może zdarzyć się i tak, że mimo zachęcania, wspólnych prób układania puzzli i chwalenia za sukcesy, dziecko może tych układanek po prostu nie lubić i trzeba to uszanować (pod żadnym pozorem nie można go do tego zmuszać!).
Puzzle – jakie i jak je wybrać?
Wybór puzzli na rynku jest naprawdę spory – można przebierać we wzorach, kształtach kolorach i ilości elementów.
Układanie odpowiednio dobranych puzzli powinno sprawić dziecku nieco trudności, ale nie powinno przekraczać jego możliwości. Zbyt łatwe puzzle nie tylko zostaną przez dziecko dopasowane w szybkim tempie, ale ich układanie nie da mu żadnej satysfakcji i tak naprawdę niczego go nie nauczy. Natomiast jeżeli układanka jest zbyt skomplikowana, dziecko zniechęci się i nie będzie chciało podejmować kolejnych prób ułożenia. To znalezienie „złotego środka” i dobranie odpowiednich puzzli dostosowanych do wieku i umiejętności dziecka jest naprawdę niezwykle ważne. Liczbę elementów warto zwiększać wraz z wiekiem i wzrostem umiejętności. Oczywiście istnieją również puzzle dla bardziej zaawansowanych, w których elementy są znacznie mniejsze, ich liczba większa, a sam obrazek bogatszy w detale. Ale jak już wspomniałam, na początku warto skupić się na tym by odpowiednio dobrać układanki do wieku dziecka, a dopiero później wkraczać na wyższy poziom.
Wśród wszystkich tych układanek znajdziemy również te dla najmłodszych przeznaczonych dla dzieci od 18. miesiąca życia, które składają się z kilku elementów. To na pewno będzie dobry początek przygody z puzzlami. Jednak wybierając te pierwsze puzzle warto skupić się na tym by nie były zbyt jaskrawe i ze zbyt dużą ilością detali (bo i takie się niestety zdarzają, nawet w propozycjach pierwszych układanek dla dzieci). dużych elementów.
Rynek oferuje wiele rodzajów puzzli, w tym również drewniane, które polecane są właśnie dla najmłodszych. Te drewniane układanki dla maluszków to z reguły drewniana płyta z wgłębieniami na drewniane elementy (np. zwierzątka), wyjmowane za specjalne uchwyty dopasowane do małych rączek.
Dla kilkulatka odpowiednim zestawem puzzli będzie ten złożony z kilku/kilkunastu elementów. Dziecko w tym wieku z pewnością zainteresują wszelkie układanki z ulubionymi bohaterami czy postaciami z bajek.
Dużym zainteresowaniem cieszą się również puzzle trójwymiarowe (3D) najczęściej przedstawiające zabytki lub budowle, czy też puzzle wielowarstwowe (4D) przedstawiające konkretne miasta, które przeznaczone są dla dzieci od 8roku życia.
Młodzież i dorośli mają znacznie szersze pole do działania, ponieważ śmiało mogą układać zestawy złożone z kilkuset lub z kilku tysięcy elementów. Puzzle to rozrywka dla osób w każdym wieku. A co ciekawe – badania dowodzą, że seniorzy regularnie układający puzzle są mniej narażeni na demencję czy utraty pamięci.
Wspólne układanki? Czemu nie!
Układanie puzzli z rodziną lub przyjaciółmi to świetny sposób na ćwiczenie współpracy i naukę pracy w grupie. Umiejętność pracy z innymi jest niezwykle ważna na każdym etapie życia, dlatego warto rozwijać ją od najmłodszych lat. Wspólne układanie wspomaga budowanie więzi z rodziną lub rówieśnikami. Co więcej, taka forma spędzania czasu z rodziną to świetny sposób na pobudzenie ciekawości poznawczej dziecka, skłaniając je do pyta i poszukiwania informacji, co z kolei może przerodzić się w trwałe zainteresowanie światem.
Najlepsze w układaniu puzzli jest to, że oprócz pięknego pejzażu czy obrazka uroczej myszki można „ułożyć” dla siebie znacznie więcej – spory zasób wiedzy, sprawnie pracujący mózg, lepszą pamięć i wiele innych i umiejętności, których nie da się nauczyć z książek. Puzzle to nie tylko świetna rozrywka i wiele korzyści, ale również świetna baza do rozwoju bogatej wyobraźni.